Kort verslag van de Generale Synode van de Gereformeerde Kerken Nederland Hardenberg 2 november 2019
Opening
Namens de samenroepende kerk, de Gereformeerde Kerk Hardenberg e.o., opent ds. R. van der Wolf de vergadering. Hij leest Colossenzen 1:1-13, gaat voor in gebed en laat zingen Psalm 46: 1 en 2. Ds. van der Wolf houdt een meditatie aan de hand van het gelezen Schriftgedeelte en heet de afgevaardigden, de adviseurs en de aanwezigen op de publieke tribune van harte welkom. De samenroepende kerk doet onderzoek naar de geloofsbrieven. Alle primi-afgevaardigden zijn aanwezig.
Constituering van de vergadering
In het moderamen worden verkozen ds. A. Bas als preses, ds. J.R. Visser als scriba en ds. L. Heres als assessor. Ds. van der Wolf verklaart de Generale Synode van de Gereformeerde Kerken Nederland Harderberg 2 november 2019 voor geconstitueerd.
Het moderamen gaat in overleg om de vergadering verder voor te bereiden.
De preses ds. Bas, verzoekt de afgevaardigden, door te gaan staan, hun instemming met de Drie Formulieren van Eenheid te betuigen.
De agenda wordt vastgesteld.
GK Zuidhorn e.o.
De synode besluit de Gereformeerde kerk Zuidhorn e.o. toe te laten tot het kerkverband van de Gereformeerde Kerken Nederland en in te stemmen met het instellen van de ambten zoals art 38 van de kerkorde daarover spreekt. De GK Assen Kornhorn wordt gevraagd om toe te zien op de verkiezing van ambtsdragers. De eerste keer zal dat gebeuren middels een vrije stemming. De verkiezing staat gepland op 18 november, de bevestiging op 8 december.
Namens de vergadering feliciteert de preses de in de zaal aanwezige broeders uit Zuidhorn.
Deputaten Ad examina
Broeder P. Helmus, student in de theologie, heeft spreekconsent aangevraagd. Alle vereiste stukken zijn aanwezig en in orde bevonden. Nadat br. Helmus een preekvoorstel heeft gehouden doet deputaat ds. A. de Jager namens de vergadering onderzoek naar de kennis van de hoofdzaken van de gereformeerde geloofsleer. Na een positieve beoordeling van het onderzoek in comité, zet br. Helmus zijn handtekening onder het ondertekening formulier voor studenten in de theologie met preekconsent. Vervolgens besluit de synode br. P. Helmus toestemming te geven om gedurende de periode van zes maanden een stichtelijk woord te spreken in de kerken van het kerkverband. Hiervan ontvangt hij een acte.
Deputaten Eenheid gereformeerde belijders.
Met dankbaarheid wordt kennis genomen van het besluit van de buitengewone Generale Synode Lutten van De Gereformeerde Kerken in Nederland (DGK), bijeen op 6 juli 2019, om de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN) te herkennen als kerken van Christus, staande op het fundament van apostelen en profeten.
Daarmee is de weg vrij om, zoals aangegeven in besluit 2 van de synode van de GKN d.d. 6 oktober 2018, het gesprek met de DGK voort te zetten.
De synode maakt een begin met het bespreken van de instructie voor deputaten Eenheid gereformeerde belijders. De instructie zal in de tweede zitting worden vastgesteld.
Schorsing
Nadat de 2e zitting van de vergadering is vastgesteld op 30 november in Harderwijk gaat de preses voor in gebed en schorst de vergadering.
Heropening
De preses ds. A. Bas heropent de vergadering, leest Jesaja 8:23-9:6, laat zingen Psalm 89: 7 en 8 en gaat voor in gebed.
Assessor ds. L. Heres is afwezig. Scriba ds. Visser neemt zijn taken waar. De secundus van GK Assen Kornhorn vervangt ds. Heres als afgevaardigde. Verder zijn alle prima afgevaardigden, en de adviseurs aanwezig. Dr.V.E. d Assonville vertegenwoordigt de SERK.
Voordat de bespreking wordt hervat krijgen de afgevaardigden van Zwijndrecht de gelegenheid om te vertellen dat de GK Zwijndrecht e.o., waartoe ook de GK Goes e.o. behoort, een beroep heeft uitgebracht op kandidaat A. Jongeneel. Namens de vergadering feliciteert de preses de kerk te Zwijndrecht en br. Jongeneel met dit beroep.
Deputaten Appelzaken berichten op 9 januari het rapport voor de behandeling van een bezwaarschrift gereed te hebben. Daarvoor zal de synode in een 3e zitting bijeenkomen
Instructie Deputaten Eenheid gereformeerde belijders.
De bespreking over de instructie van deputaten EGB wordt hervat en afgerond.
De synode besluit aan deputaten Eenheid gereformeerde belijders opdracht te geven het gesprek met deputaten ACOBB van de DGK voort te zetten. De synode geeft daarvoor aan de deputaten de volgende instructie:
- In overleg met deputaten ACOBB van de DGK te bespreken hoe kerkelijke eenheid op een zorgvuldige manier gestalte kan worden gegeven.
- In het gesprek alle onderwerpen aan de orde te stellen die besproken moeten worden om te komen tot één kerkverband.
- In het gesprek rekening te houden met de moeiten en pijnpunten die er in plaatselijke kerken en bij broeders en zusters liggen.
- Aan de GS van oktober 2020 de bevindingen te rapporteren en de synode te dienen met advies hoe verder te gaan,
Gronden
- Alle gelovigen zijn geroepen de eenheid van de kerk te onderhouden (o.a. art. 28 NGB)
- Met de wederzijds uitgesproken herkenning zijn er geen fundamentele gronden die het samen gaan in één kerkverband in de weg staan en het voortzetten van de gesprekken tussen beide kerkverbanden verhinderen.
- In de gemeente van Christus behoort alles in goede orde te gebeuren. (o.a. art 1 Kerkorde)
- Naast veel wat overeenkomt zijn er inhoudelijk en organisatorisch ook zaken in de praktijk van beide kerkverbanden, die van elkaar verschillen. Over deze zaken zullen afspraken moeten worden gemaakt om te komen tot een samenleven in één kerkverband.
- In een aantal kerken in beide kerkverbanden liggen moeiten en pijnpunten vanwege ervaren aangedaan onrecht. Aan zeer dat er ligt en door broeders en zusters wordt meegedragen mag niet voorbij worden gegaan.
Acta en uitgegane stukken
De Acta van de GS van 23 maart 2019 en de A cta van de GS van 22 juni worden na het aanbrengen van enkele tekstuele correcties vastgesteld. De genomen besluiten zijn uitgevoerd. Zaken die nog openstaand komen terug in de agenda Er zijn geen vragen over de stukken die in de periode 23 maart 2019 tot 2 november zijn uitgegaan.
Deputaten Buitenlandse kerken
De brieven met uitnodigingen van de Reformed Church in Japan en de GKI SUMET Indonesië worden op voorstel van deputaten voor kennisgeving aangenomen. In voorkomende gevallen zal steeds in deze lijn worden gehandeld. Wel zullen deputaten schriftelijk reageren.
Vanuit Australië is het bericht binnengekomen dat deputaten buitenlandse kerken van de CanRC, van de VGKSA en van de FRCA in januari met onze deputaten buitenlandse kerken willen spreken.
Steunverlenende kerk voor het RTS
De instructie voor de steunverlenende kerk wordt formeel vastgesteld. De synode neemt kennis van het jaarverslag en de begroting en besluit op voorstel van de steunverlenende kerk het quotum voor 2020 vast te stelen op € 40,00 per ziel. Door omstandigheden is er een achterstand in het sturen van nieuwsbrieven naar de kerken. Dit heeft de aandacht van de steunverlenende kerk
Kerkelijke rondvraag
De GK Dalfsen e.o. wijst erop al twee jaren geen kerkvisitatie te hebben ontvangen. Dit heeft de aandacht van de vergadering.
De SERK is te klein om zelf te voorzien in het brengen van visitaties. Daarom vraagt de SERK of de GKN daarbij kan helpen. Wordt doorgegeven aan deputaten Buitenlandse kerken
GK Hardenberg e.o. refereert aan de afspraak dat wanneer de GKN 10 kerken telt er classis zullen worden ingesteld. Zoals het nu lijkt zijn we binnenkort zover. Hardenberg vraagt of we daar als GKN op zijn voorbereid. De commissie samenwerking en structuur heeft daar in 2016 over gesproken. Dit zal verder uitgewerkt moeten worden. Het moderamen komt de volgende zitting met een voorstel hoe dat opgepakt kan worden.
GK Harderwijk e.o. heeft na een inventarisatie, in de gemeentevergadering gesproken over wat er mogelijk is om mee te doen in het beroepen van een aankomend predikant. Er zijn beperkte mogelijkheden. De gemeente doet graag mee wanneer een gelegenheid zich voordoet.
Rondvraag naar art 41 KO
Navraag leert dat de ambtelijke diensten in de kerken goede voortgang hebben, dat de besluiten van de meerdere vergadering worden nageleefd en er geen zaken zijn waarbij de kerken het oordeel of hulp van de synode nodig hebben voor de goede voortgang van hun plaatselijk kerkelijk leven.
Benoemingen en ontheffingen
De GS besluit:
- J.R. Visser aan te wijzen als consulent van de GK Ede e.o.;
- A. Bas te ontheffen van zijn taak als deputaat Buitenlandse kerken;
- J.R. Visser te ontheffen van zijn taak als deputaat Begeleiding studenten;
- R. van der Wolf te ontheffen van zijn taken als deputaat Appelzaken, als deputaat Begeleiding studenten, als deputaat Ad-examina, als deputaat Buitenlandse kerken en als deputaat Visitator;
- A. de Jager en br. K.B. Stelma te benoemen als deputaten Buitenlandse kerken;
- C.M. Blootens te herbenoemen als lid van de CFB;
- L. Heres, ds. J.R. Visser en br. J. Hartog te herbenoemen en ds. A. Bas te benoemen als deputaten Eenheid gereformeerde belijders;
- de taken van ds. J.R. Visser en ds. R. van der Wolf als begeleiders van de studenten theologie uit te breiden met het geven van aanvullend onderwijs;
- J.F. de Leeuw te herbenoemen als deputaat-scriba.
In de volgende voortgezette zitting zullen de resterende vacatures voor deputaten Appelzaken, deputaten Begeleiding studenten, deputaten Ad-examina, secretaris Deputaten Eenheid gereformeerde belijders worden ingevuld.
Ook zal het moderamen dan aangeven hoe invulling zou gegeven kunnen worden aan de nodige voorbereidingen voor het instellen van classes.
Deputaten studiebegeleiding
Na de bespreking van het rapport studiebegeleiding /aanvullend onderwijs van de commissie Groeneveld/ Visser/ Van der Wolf, het schrijven van deputaten Begeleiding studenten en het schrijven van de GK Harderwijk e.o. inzake begeleiding studenten en aanvullen onderwijs, spreekt de synode uit:
- Dat het aanvullend onderwijs en de begeleiding zal worden uitgevoerd zoals omschreven in bijlage 2 van het rapport studiebegeleiding /aanvullend onderwijs d.d. 19 september 2019.
- Dat aan deputaten Begeleiding studenten opgedragen wordt de synode van oktober 2020 te dienen met voorstellen voor de organisatorische aspecten van de begeleiding en het aanvullend onderwijs.
- Dat ds. J.R. Visser en ds. R. van der Wolf terugtreden uit het deputaatschap Begeleiding studenten en in hun plaats twee andere deputaten worden benoemd.
- Dat de kerken waaraan ds. J.R. Visser en ds. R. van der Wolf verbonden zijn, te weten GK Zwolle en GK Hardenberg, gevraagd worden haar predikant voor 40% van hun arbeid in de gemeente vrij te stellen voor het begeleiden van en geven van aanvullend onderwijs aan de studenten theologie in de GKN. GK Zwolle e.o. en GK Hardenberg e.o. ontvangen daarvoor ieder € 24.000 per jaar.
- Dat de kerken waaraan ds. A. Bas en ds. L. Heres verbonden zijn, te weten resp. GK Dalfsen en GK Kampen, samen, en GK Assen Kornhorn, jaarlijks € 5000 ontvangen voor het vrijstellen van haar predikant voor het begeleiden van studenten zoals besloten door de GS d.d. 6 oktober 2018.
Deputaten CFB
De synode neemt kennis van de begroting voor het jaar 2020 en stelt het quotum vast op € 50,00 per ziel. Omdat de bedragen van meerdere posten al weer zijn achterhaald wordt de begroting niet goedgekeurd.
Deputaten Visitatoren
Vanwege vele en drukke werkzaamheden zijn er nog geen visitaties gehouden. Er zijn dan ook geen rapporten. Besloten wordt de reguliere visitaties voor dit jaar op te schorten. Een uitzondering wordt gemaakt voor GK Dalfsen e.o. omdat daar ook vorig jaar geen visitatie is gehouden.
In maart 2020 worden er nieuwe visitatoren benoemd. Aan de kerken wordt gevraagd de synode in maart te dienen met het voordragen van ouderlingen die geschikt worden geacht en beschikbaar zijn om te kunnen worden gekandideerd voor deputaat visitator.
Persoonlijke rondvraag
Ds. van der Wolf geeft aan dat hij er moeite mee heeft wanneer kerkenraden menen vooraf de bespreking te moeten dienen door brieven te schrijven, omdat argumenten in de vergadering worden uitgewisseld en niet vooraf.
Volgende Generale Synode
De synode wijst de Gereformeerde Kerk Harderwijk e.o. aan als samenroepende kerk voor de volgende Generale Synode die D.V. op 21 maart 2020 gehouden zal worden. Aanvang is 10.00 uur.
Censuur naar art 48 Kerkorde
De preses acht censuur zoals bedoeld in KO art 48 niet nodig.
Schorsing
Nadat de datum voor de 3e zitting is vastgesteld op 1 februari 2020 in Harderwijk gaat de preses voor in gebed en schorst de vergadering.
Namens het moderamen, ds. L. Heres assessor