Kort verslag van de Generale Synode van de Gereformeerde Kerken Nederland gehouden op zaterdag 7 oktober 2017 te Harderwijk
Opening
Namens de samenroepende kerk, de Gereformeerde Kerk Zwolle e.o., heet ds. J.R. Visser allen hartelijk welkom. Hij bedankt de broeders en zusters in Harderwijk voor de voorbereidingen en het gereed maken van de vergaderlocatie.
Dominee Visser leest Romeinen 1: 1-17 en staat aan de hand van het gelezen Schriftgedeelte stil bij 500 jaar Reformatie. Maarten Luther mocht weer als nieuw naar voren brengen dat we alleen uit genade, alleen uit de gerechtigheid van Christus, werkelijk kinderen van God mogen zijn. Hij wijst er op hoe belangrijk het is ook in deze tijd hierbij stil te staan. Samen bij het evangelie blijven om de stem van God te horen en die uit te dragen. Het is belangrijk ook de studenten theologie voor te houden wat dit evangelie is en daar samen als kerken aan te werken en in de situatie van vandaag een helder geluid te laten horen.
Ds. Visser spreekt de dankbaarheid uit dat we dr. A. Bas in onze midden mogen hebben en heet hem van harte welkom.
Ds. Visser gaat voor in gebed en laat zingen Gezang 33: 1 en 4.
Onderzoek door de samenroepende kerk wijst uit dat de geloofsbrieven in orde zijn. Er is één instructie. Alle primi-afgevaardigden zijn aanwezig.
Dr. J. Douma en ds. E. Hoogendoorn wonen de synode bij als adviseur.
Constituering van de vergadering
In het moderamen worden verkozen ds. J.R. Visser als preses, ds. L. Heres als scriba en ds. R. van der Wolf als assessor. De preses van de samenroepende kerk, ds. J.R. Visser, verklaart de Generale Synode van de Gereformeerde Kerken Nederland voor geconstitueerd. Hij nodigt de leden van het moderamen uit hun plaatsen in te nemen. Het moderamen gaat in overleg om de vergadering verder voor te bereiden.
Instemming met de belijdenis
De preses verzoekt de leden van de synode hun instemming met de Drie Formulieren van Eenheid te betuigen. De leden van de synode betuigen hun instemming door te gaan staan.
Vaststellen agenda
De agenda wordt vastgesteld. Besloten wordt eerst de instructie te behandelen. De instructie betreft een verzoek van de GK Assen Boerakker om dr. A. Bas, lid van de Gereformeerde Kerk Assen Boerakker, toe te laten tot de dienst des Woords en beroepbaar te stellen in de kerken.
Acta vorige GS 18 maart 2017
De Acta zijn door het moderamen van de GS van 18 maart 2017 vastgesteld en ondertekend.
Behandeling instructie van de kerkenraad van de GK Assen Boerakker.
Dr. A. Bas en zijn gezin hebben zich aangesloten bij de GK Assen Boerakker. Ds. Bas was predikant van de GKv te Kornhorn en de GKv te Marum en heeft de wens te kennen gegeven toegelaten te worden tot de dienst des Woord in de Gereformeerde Kerken Nederland. De kerkenraad van de GK Assen Boerakker verzoekt de synode in de lijn van Kerkorde art. 9 onderzoek te doen, een publiek gesprek te houden en ds. Bas toe te laten tot de dienst des Woords en beroepbaar te stellen in de GKN. Graag voldoet de vergadering aan dit verzoek.
Nadat de voor het onderzoek vereiste stukken door het moderamen zijn bekeken en in orde bevonden, vindt er een gesprek plaats met ds. Bas. Het gesprek bestaat uit 2 delen. Het eerste deel gaat over de beweegredenen en staat onder leiding van ds. L. Heres. Dat gesprek vindt in comité plaats. Het tweede deel gaat over de confessie en staat onder leiding van ds. R. van der Wolf.
De preses laat ds. Bas namens de vergadering weten met veel genoegen geluisterd te hebben naar wat hij in beide gesprekken te vertellen had. De kerken zijn blij en dankbaar voor de antwoorden die hij gaf. Ze laten hem van harte toe als dienaar van het Woord in de kerken.
De preses leest het ondertekeningsformulier voor predikanten voor, waarna dr. Bas zijn handtekening daaronder plaatst. Aansluitend spreekt de preses naar dr. Bas de dankbaarheid uit dat wij samen de leer van Gods woord mogen uit dragen in prediking en in alle andere zaken. Hij wenst hem toe dat hij ook snel predikant in één van de gemeenten mag zijn.
Staande zingt de vergadering dr. Bas Psalm 134: 3 toe waarna de preses voorgaat in dankgebed.
Alle aanwezigen krijgen de gelegenheid ds. Bas te feliciteren en de zegen van de Here toe te wensen. Waarna genoten wordt van koffie met een heerlijke traktatie van de kerk te Assen Boerakker.
Behandeling voorstel GK Zwijndrecht inzake ambtsdienst ds. D de Jong
De preses ds. Visser memoreert dat ds. D. de Jong zich aangesloten heeft bij de GK in Zwijndrecht. We zijn de Here dankbaar dat ds. De Jong deze beslissing heeft mogen nemen.
Ds. D. de Jong te Dordrecht is emeritus predikant van de Reformed Church van Burlington-Ebenezer. Deze kerk behoort tot het kerkverband van de CanRC. Ds. de Jong heeft de GKv verlaten en is nu, met instemming van de RC van Burlington-Ebennezer, lid van de GK Zwijndrecht e.o.
Gelet op de hoge leeftijd en de gezondheid van ds. De Jong zijn de werkzaamheden die ds. De Jong nog als predikant kan verrichten minimaal. Hij gaat niet meer voor in erediensten. In geval van nood zou hij bv het sacrament van de doop kunnen bedienen. Op voorstel van de kerkenraad van de GK Zwijndrecht e.o. besluit de synode gelet op de gegeven situatie dat er geen belemmeringen zijn als ds. De Jong nog eens predikantswerkzaamheden zou verrichten in onze kerken. Dit betekent dat de kerken ds. De Jong erkennen als emeritus predikant van RC van Burlington-Ebennezer zonder dat er enige precedentwerking van uitgaat.
Vragen uit de kerken (kerkelijke rondvraag)
De kerkenraad van Assen Boerakker vraagt aan de kerk te Hardenberg hoe het staat met de financiële ondersteuning van de Reformatorisch-Theologische Seminar (RTS) in Heidelberg. De afgevaardigden van Hardenberg laten weten dat de reacties vanuit de kerken wat teleurstellen. De RTS heeft dringend steun nodig. Het onderwijs dat de RTS geeft is voor de zending in Duitsland heel belangrijk. Ook voor onze studenten zou de opleiding een belangrijke aanvulling kunnen zijn op het onderwijs dat ze in Nederland ontvangen. Bij kerkenraden en gemeenteleden leven nog veel vragen. Plaatselijk wordt daarom, op verzoek, informatie verstrekt. De commissie en ook RTS kunnen daarbij helpen. Op 19 oktober is er een informatie avond in Zwolle waar ook dr. d’Assonville en ds. S. Heck aanwezig zullen zijn.
De kerkenraad van Ede miste bij de ingekomen stukken een schrijven van broeder A. Vreugdenhil. Deze broeder is in 2003 naar Amerika vertrokken en heeft daar een opleiding tot predikant gevolgd aan het Mid-America Reformed Seminary. Hij is afgestudeerd en beroepbaar gesteld in de URC (het kerkverband waar hij en zijn gezin lid zijn).
De afgelopen zomer is hij met zijn gezin in Nederland geweest. Hij heeft middels een mail verzocht om een gesprek. Vanwege de korte periode dat hij in Nederland was én vanwege het feit dat in die periode de kerken niet bijeen konden komen (zomervakantie) is er voor hem een ontmoeting gearrangeerd met een aantal predikanten uit ons kerkverband. In het gesprek heeft de broeder zich over de GKN laten informeren. Afgesproken is dat verder contact van zijn eigen initiatief afhankelijk is. Het verzoek is dus inmiddels afgehandeld.
De kerkenraad van Hardenberg maakt melding van het voornemen van de diaconie van Hardenberg om een dag te organiseren voor broeders en zusters in de kerken waarvan een verstandelijk beperkt familielid woont in een van de instellingen in Hardenberg. Aan de kerkenraden wordt gevraagd hier aandacht aan te besteden en zo mogelijk namen en adressen van de broeders en zusters die het betreffen door te geven aan de scriba van Hardenberg.
De kerkenraad te Kampen laat weten dat de kerken van Kampen en Dalfsen besloten hebben samen een predikant te gaan beroepen.
De kerkenraad van Zwijndrecht legt de vraag aan de kerken voor wat te doen wanneer een gereformeerde predikant uit het buitenland bij ons is en wel zou willen voorgaan in onze kerkdiensten. Of omgekeerd wanneer één van onze predikanten in het buitenland is en gevraagd wordt daar voor te gaan. We hebben gesprekken en goede contacten maar er is (nog) geen sprake van een zusterkerk relatie. De vergadering besluit de vraag voor te leggen aan Deputaten Buitenlandse Kerken met het verzoek de volgende vergadering te dienen met een voorstel hoe we hier als kerken mee om kunnen gaan.
Deputaten Studiebegeleiding
Er zijn inmiddels drie studenten, waarvan er twee aan de TUK en één aan de TUA studeren. Besloten wordt de kerkenraden van de dienstdoende predikanten L. Heres, J.R. Visser en R. van der Wolf voor 240 uur per jaar vrijstelling te vragen voor het begeleiden van onze theologiestudenten. De kerken die deze predikanten dienen worden daarvoor door het kerkverband financieel gecompenseerd middels 1 maand traktement per jaar, te betalen uit het fonds van de CFB. In eerste instantie geldt deze afspraak voor 1 jaar. Naast persoonlijke begeleiding gaat het daarbij om aanvullend onderwijs gericht op het toekomstig predikantschap in de GKN.
Deputaten ad Examina
In comité wordt gesproken over een aanvraag voor preekconsent.
Deputaten Buitenlandse kerken
De GK Zwijndrecht e.o. stelt voor aan Deputaten Buitenlandse Kerken opdracht te geven te onderzoeken of het mogelijk is te komen tot een zusterkerk relatie met het kerkverband van de Selbständige Evangelisch-Reformierte Kirche (SERK) in Duitsland. Dit kerkverband telt op dit moment twee gereformeerde kerken. Ds. ds. S. Heck is predikant van de kerk te Heidelberg en dr. V. d’Assonville is predikant van de kerk te Hannover. De laatste is tevens hoofddocent aan het Reformatorisch-Theologische Seminar (RTS) in Heidelberg.
Namens deputaten Buitenlandse kerken hebben onlangs ds. R. van der Wolf en br. J. van Wijk op uitnodiging van de SERK de eerste classis vergadering van die kerken in Heidelberg bijgewoond. De SERK onderschrijven dezelfde belijdenis geschriften als de GKN. Ook handhaaft de SERK de Dordtse Kerkorde.
De Generale Synode neemt het voorstel van de kerk te Zwijndrecht over en geeft aan deputaten de opdracht onderzoek te doen of er voldoende herkenning is om te komen tot erkenning van de SERK als zusterkerken. Deputaten wordt opgedragen de eerste komende synode te dienen met een voorstel en de SERK uit te nodigen voor de eerstvolgende synode.
Ter tafel is een vertrouwelijk rapport van een gesprek van deputaten met deputaten van de Free Reformed Churches of Australia (FRCA) op 3 april 2017. Besloten wordt het rapport aan de kerken te sturen.
Ds. Van der Wolf geeft namens deputaten een korte weergave van het gevoerde gesprek. De kerken verstaan en begrijpen elkaar, ook al heeft een steeds kleiner wordend aantal leden in Australië nog een directe relatie met de kerken in Nederland. De FRCA zijn steeds meer georiënteerd op de gereformeerde kerken in hun eigen regio. Geografisch is Nederland ver weg. Er is onder meer gesproken of het zinvol is om na te denken over het aangaan van een zusterkerk relatie. Omdat de afstand groot is en de middelen beperkt, zullen ook de contacten aan grenzen gebonden zijn. Met het oog op bemoediging en geestelijke ondersteuning kan een zusterkerkrelatie belangrijk zijn, ook als het gaat om het toelaten van elkaars leden aan de avondmaalstafel en elkaars predikanten op de kansels bij een tijdelijk verblijf in het buitenland.
Deputaten wordt opgedragen met een voorstel voor een verzoek tot het aangaan van een zusterkerkrelatie te komen. Ook geeft de Generale Synode de opdracht om de volgende synode te dienen met een voorstel voor een instructie voor het deputaatschap.
Deputaten Commissie Financieel beheer
De vergadering neemt kennis van een rapport inzake het controleren van de jaarrekening en boeken van de CFB over het jaar 2016. Alle stukken zijn in orde bevonden. De penningmeester wordt onder dank voor de verrichte werkzaamheden voor het jaar 2016 gedechargeerd.
De synode besluit het quotum voor 2018 vast te stellen op € 60 per ziel en gaat akkoord met de begroting voor het jaar 2018.
In comité neemt de vergadering kennis van een vertrouwelijk schrijven van de CFB inzake leningen.
Deputaten Visitatoren
In comité worden de visitatierapporten van de bezoeken aan de kerken van Assen Boerakker, Dalfsen, Ede, Kampen, Harderberg en Zwolle voorgelezen. De visitatie aan de kerk te Zwijndrecht moet nog plaatsvinden.
Besloten wordt dat het benoemen van deputaten visitatoren steeds in de GS van maart zal plaatsvinden en de rapportage van de visitaties in de GS van oktober.
Benoemingen
In de vacatures deputaat Appelzaken wordt ds. R. van der Wolf benoemd voor een periode van 2 jaar. De benoeming in de andere vacature deputaat Appelzaken wordt aangehouden tot de voorgedragen kandidaat heeft bewilligd.
Ds. L. Heres, ds. J.R. Visser en ds. R. van der Wolf worden voor een periode van 1 jaar benoemd als begeleiders van de studenten theologie.
Ds. A. Bas en ds. J.R. Visser, worden voor 3 jaar benoemd als deputaat Buitenlandse Kerken.
Ds. L. Heres, ds. R. van der Wolf en de broeders J. van Wijk en J. de Bruijne worden voor een periode van 3 jaar herbenoemd als deputaat buitenlandse kerken.
Ds. L. Heres wordt aangewezen als voorzitter van het deputaatschap Buitenlandse Kerken.
Br. A. van der Meulen wordt benoemd als deputaat Commissie Financieel Beheer voor een periode van 3 jaar
Br. L. Roorda wordt herbenoemd als deputaat Commissie Financieel beheer voor een periode van 3 jaar
Br. A. Bolt wordt, ten behoeve van het secretariaat, benoemd als lid van het deputaatschap Eenheid Gereformeerde Belijders voor een periode van 3 jaar.
Br. J.F. de Leeuw wordt herbenoemd als deputaat-scriba voor een periode van 1 jaar
De benoeming van visitatoren wordt verschoven naar de GS van maart 2018. De kerken worden opgeroepen rekening te houden met voordrachten.
Persoonlijke rondvraag
De preses wordt bedankt voor de goede en vlotte leiding die hij aan de vergadering heeft gegeven
Ds. A. Bas dank de vergadering voor de manier waarop hij in de GKN is ontvangen en spreekt de wens uit vruchtbaar in het midden van de GKN te mogen werken onder de zegen van de Here.
Volgende Generale Synode
De synode wijst de Gereformeerde Kerk Assen Boerakker aan als samenroepende kerk voor de volgende Generale Synode die op DV 17 maart 2018 zal worden. De locatie zal door de samenroepende kerk worden vastgesteld. Aanvang is 10.00 uur.
Censuur naar art 48 Kerkorde
De preses stelt vast dat de vergadering in goede orde is verlopen en dat de beraadslagingen in een broederlijke sfeer hebben plaatsgevonden.
Sluiting
Nadat ds. Heres is voorgegaan in gebed sluit de preses de vergadering.
Namens het moderamen
Assessor, ds. R. van der Wolf